Intervyuning mualliflik huquqi kimga tegishli boʻladi?
Intervyuning mualliflik huquqi hammualliflikda intervyu beruvchi va intervyu oluvchiga tegishli boʻladi. Ular oʻrtasidagi oʻzaro kelishuvda boshqacha holatlar nazarda tutilmagan boʻlsa, albatta.
Intervyudan faqatgina intervyu bergan shaxsning roziligi bilan foydalanish mumkin. Agar hammualliflarning birgalikda yaratgan asari bitta ajralmas yaxlit boʻlsa, hammualliflardan birortasi bunga yetarlicha asoslar mavjud boʻlmasa, undan foydalanishni taqiqlashga haqli emas.
Intervyu beruvchi, oʻzi intervyuga rozilik bergani uchun, inretvyuning biror bir tarzda ommaviy axborot vositalarida tarqatilishini cheklashi mumkin emas.
Intervyu oluvchi intervyu matniga uning mazmunini buzib yuboradigan oʻzgartirishlar kiritishga haqli emas.
Jurnalist materialidagi foto va videolarning mualliflik huquqi kimga tegishli boʻladi?
• Xizmat majburiyatlarini bajarish jarayonida yaratilgan foto va video material nashrga tegishli boʻladi.
• JismoniyshaxslarningsuratlariniOAVdafaqatularningroziligibilantarqatishmumkin, chunkitasvirgaboʻlganhuquq – harkimningshaxsiynomulkiyhuquqihisoblanadi.
• Fotosuratningochiqmanbagajoylashtirilishihuquqegasiundanfoydalanishgaqozilikberganinianglatmaydi.
• Tadqiqot, munozara, tanqidvareklamabilanbogʻliqboʻlmaganaxborotmaqsadlaridaruxsatsizfoydalanishmumkin.
Asarlardanerkinfoydalanishmumkinmi?
E’lon qilingan asarlardan iqtibos keltirish maqsadini oqlaydigan hajmda ilmiy, tadqiqot, munozara, tanqid va reklama axboroti bilan bog‘liq bo‘lmagan maqsadlarda asl holida va tarjima qilgan holda iqtibos keltirishga, shu jumladan gazeta va jurnallarning maqolalaridan matbuot sharhi shaklida qayta foydalanishga ruxsatetiladi.
• E’lon qilingan asarlar yoki ulardan parchalarni qo‘yilgan maqsadni oqlaydigan hajmda ta’limiy yoki o‘quv xaraktyeriga ega nashrlar, radio- va teledasturlarda misol tarzida qo‘llash mumkin;
• Gazeta va jurnallarda e’lon qilingan kundalik siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va diniy masalalarga oid maqolalarni, yohud efirga uzatilgan yoki kabel orqali xabar qilingan yuqoridagi mazmundagi asarlarni gazetalarda qayta chop etishga, efirga byerishga yoki kabel orqali e’lon qilish mumkin, muallif tomonidan bunday foydalanish maxsus taqiqlangan holatlar bundan mustasno.
• ommaoldidaso‘zlangansiyosiynutqlar, murojaatlar, ma’ruzalarvashungao‘xshashasarlarniko‘zlanganmaqsadgamoshajmdagazetalardatakrorlash, efirgauzatishyokikabelorqaliyuborish. Bunda ana shunday asarlarni to‘plamlarda chop etish huquqi muallifda saqlanib qoladi;
• kundalik voqealar jarayonida ko‘rish yoki eshitish mumkin bo‘lgan asarlarni ana shunday voqealarning sharhlarida fotografiya yoki kinematografiya vositalari yordamida efirga uzatish yoki kabel orqali yuborish yo‘li bilan axborot maqsadiga mos hajmda takrorlash yoki barchaning e’tibori uchun yuborish. Bunda ana shunday asarlarni to‘plamlarda chop etish huquqi muallifda saqlanib qoladi.
Asarlardan axborot, ilmiy, o‘quv yoki madaniy maqsadlarda erkin foydalanilganda quyidagilarga rioya etish shart
a) muallifni ko‘rsatish
б) ko‘chirish manbasini ko‘rsatish
в) iqtibos keltirish maqsadini oqlaydigan hajmga rioya etish
Bunda agar asar, shu jumladan fotografiya qonuniy asosda, shu jumladan Internet orqali ochiqlangan bo‘lsa, undan iqtibos keltirish mumkin.